Ik heb moeite met mijn motivatie

Wat weet je er zelf van?

Mijn ouders hebben over mijn vroeggeboorte verteld en we hebben fotoboeken. Dat is het enige.

Hebben je ouders een soort dagboek gemaakt?

Niet echt een dagboek, maar een fotoboek met uitsluitend foto’s. En ze hebben me erover verteld. Dat zijn de enige twee dingen die erop kunnen wijzen dat ik te vroeg geboren ben. Er is een foto van mijn geboorte, dat ik bij mijn moeder lag, en meerdere foto’s dat ik direct na mijn geboorte in de couveuse werd gelegd.

Wat vertelden ze?

Dat ik met 26 weken geboren ben, dat is ook voor vroeg geboren baby’s best wel vroeg, en dat ik heb moeten vechten voor mijn leven.

Wat deed dat met je, toen je dat hoorde?

Ik ging wel nadenken over dingen. En dan bedoel ik niet dat ik er jarenlang achter elkaar eraan dacht, maar wel eens een paar uur. Daarna heb ik het wel geaccepteerd en ben ik doorgegaan met mijn leven.

Weet je nog hoe oud je was toen ze dat vertelden?

Ik denk ik groep zes van de basisschool. Daarna heb ik het nog meerdere malen gehoord, ook van mijn oma. Die was heel belangrijk in mijn leven. Ze is een paar maanden geleden overleden. Zij heeft altijd een grote rol gespeeld in mijn opvoeding. Ze was als een soort tweede moeder voor mij.

Hoe ging het op de basisschool?

Dat ging vlekkeloos.

Zat je op sport?

Ja, ik heb heel wat sporten gedaan: hockey, judo, cricket en boksen. Het was redelijk gevarieerd. Ik ben overal weer vrij snel mee gestopt omdat ik niet echt een teamsporter ben. Ik vind individueel sporten leuker. Als je een fout maakt, kun je naar jezelf wijzen in plaats van naar je team. Nu doe ik niks meer, af en toe de sportschool.

Maar je was wel sportief?

Ja, dat klopt, maar het is verdwenen. Ik denk dat mijn motivatie de laatste paar jaar redelijk is gezakt. Daarmee ook mijn motivatie om te gaan sporten. Boksen was de enige sport die ik echt leuk gevonden heb.

Wat was er zo leuk aan?

Het was intensief en het beloont. Als je goed bezig bent, kun je iemands aanval ontwijken en terug in de aanval gaan. Dat beloont direct. Bij hockey komt die beloning pas als je scoort. Dat duurt langer.

Hoe ging het op middelbare school?

Ik kreeg een havo-/vwo-advies omdat het intellect er wel was, maar mijn werkhouding was niet top. In tweede instantie hebben we toch gekozen voor het atheneum, dat verliep vlekkeloos tot de vierde klas. Toen ben ik weer afgezakt naar de havo. Dat diploma heb ik met de hakken over de sloot gehaald en daarna alsnog mijn vwo-diploma.

Wat was je voor kind?

Vrij normaal, ik was best wel open. Ik merkte dat ik met sommige vakken wel verder was dan mijn klasgenoten en met andere vakken weer niet.

Waarbij was je verder?

Wiskunde, daar was ik best goed in, maar taal was een stuk minder. Daar heb ik de meeste onvoldoendes voor gekregen. Dat was ook de voornaamste reden dat ik afzakte naar de havo.

Kon je goed opletten of was je snel afgeleid?

Ik heb ADD en ben snel afgeleid. Dat kan al zijn van een geluidje in de verte of een vlieg die voorbij zoemt. Daar heb ik diverse medicatie voor gehad. Op mijn dertiende kreeg ik de diagnose en op mijn veertiende begon ik met Ritalin. Dat heb ik volgehouden tot mijn zeventiende en toen ben ik ermee gestopt.

Hielp het, die Ritalin?

Ja, het hielp wel, ik had meer concentratie en kon beter focussen, maar ik werd er een ander persoon van. Ik had minder eetlust. Ik at zelfs zo weinig dat ik ondergewicht had. Toen hebben we maar besloten, samen met mijn ouders, dat het beter was om dat niet meer te slikken.

Wanneer is het begonnen, die ADD?

Volgens mij is ADD genetisch bepaald, dus het zit al in het kind bij de geboorte. Het kwam pas echt naar voren toen ik in de puberteit kwam, rond mijn dertiende. Toen werd het bij mij ook vastgesteld.

Dat snel afgeleid zijn, had je dat ook op de basisschool?

Het zat er toen al wel in, maar het kwam minder naar buiten. Dat komt omdat de vraag naar concentratie nog niet zo groot is dat mensen het zien.

Vriendschappen, hoe ging dat?

Met meisjes niet zo. Die vriendschappen zijn altijd wat beperkt gebleven, waarom weet ik ook niet. Ik kon gewoon niet zo goed overweg met meiden. Met jongens ging het op en neer. Ik heb tijden gehad met weinig vriendschappen en met veel vriendschappen. Nu zit ik helaas weer in een periode met wat minder vriendschappen. Maar dat komt wel weer goed, dat weet ik van mezelf.

Wat is er moeilijk aan vriendschappen maken of onderhouden?

Het vermoeiende is dat je iemand van vanaf het begin moet leren kennen. Een vriendschap kan jaren duren, maar kan ook in een moment voorbij zijn. Dat heb ik ook ervaren. Dat is het lastige van vriendschappen. Maar ik heb nog steeds de drive om vriendschappen te maken. Leven zonder vrienden is doodsaai.

Heb je ook vriendinnen?

Ja, een paar. Ik had er meer, maar dat komt wel weer goed.

Hoe ging het met je concentratie toen je stopte met Ritalin?

Dat ging eigenlijk wel goed. Ik zat in die periode op een privéschool. Ik heb er weinig van gemerkt, omdat ik veel begeleiding kreeg. Het gebrek aan concentratie werd gecompenseerd door de begeleiding en de kleine klassen. As je in een klein groepje zit, krijg je meer aandacht en word je minder afgeleid. Ik denk dat ik mij beter kan focussen in een kleine groep dan in een grotere groep.

Had je een plan voor na het atheneum?

Niet echt nee. Daarom ben ik ook rechten gaan studeren. Als een soort noodoplossing. Dat hoor je vaker. Kinderen die niet weten wat ze willen, gaan maar rechten studeren. Dat was niet goed uiteindelijk, want ik ben na twee maanden gestopt met mijn studie. Ik heb een jaar lang niks gedaan. Wat werken, verder niet veel.

Wat doe je nu?

Ook niks.

Heb je wel een plan?

Jawel, dit jaar wordt weer een tussenjaar, met werken vooral. Ik wil ook een Engelse cursus gaan volgen. Dan ben ik volgend jaar beter voorbereid, ik wil een Engelstalige studie gaan doen. Alle universitaire studies zijn Engelstalig. Ik dacht er ook nog aan om te gaan reizen. Een mooie wereldreis zal me wel goed doen.

Hoe betaal je dat?

Met het geld van mijn werk. Wat ik nog niet heb, maar dat komt nog.

Heb je veel baantjes gehad?

Ja, van een paar maanden in de horeca tot anderhalf jaar als barista. Dat kan ik vrij goed.

Ben je goed in plannen?

Dat is nooit makkelijk. Ik ben snel geneigd om misbruik te maken van mijn vrijheid en schuif dingen naar voren. En dan komt het uiteindelijk aan op het allerlaatst en dan heb ik niet genoeg tijd.

Waarom doe je dat?

Omdat huiswerk maken veel minder leuk is dan bijvoorbeeld gamen. Daarom schuif ik dingen vooruit.

Dat je nu niks doet, zit je dat dwars?

Jawel, vooral omdat ik het moeilijk vind om constant geld te vragen aan mijn ouders. Daar heb ik wel last van gehad de afgelopen maanden. Het niet kunnen betalen van vaste lasten is onhandig.

Waar ben je over vijf jaar denk je?

Dat is moeilijk te zeggen. Een wereldreis duurt hoogstens een paar maanden, dan ben ik weer terug. Volgend jaar ga ik studeren. Welke studie weet ik nog niet, maar ik wil het wel in een keer afmaken. Studeren vind ik leuker dan werken en fysiek bezig te zijn.

Je ouders maken zich zorgen dat je op dit moment weinig doet, dat vinden ze niet leuk?

Dat is zacht gezegd …

Hoe kijk jij daartegenaan?

Het is voor een deel wel terecht, maar voor een deel ook niet. Ze zoeken er achterliggende redenen bij, wat ik niet terecht vind. Ze zeggen bijvoorbeeld dat het ligt aan mijn vroeggeboorte. Zo kunnen ze verklaren waarom ik de afgelopen drie maanden niks heb uitgevoerd. Maar ik denk dat iedereen wel eens zo’n periode heeft. Voor mij is het tijdelijk, maar voor mijn ouders is het permanent.

Kun je de gevoelens van andere mensen lezen?

Dat hangt ervan af of ik diegene ken natuurlijk. Ik ben vaak geneigd te denken dat iemand in een bepaalde gemoedstoestand zit, terwijl dat eigenlijk niet zo is. Over het algemeen denk ik dat mijn empathie wel goed is.

Kun je een voorbeeld noemen, wat raakt jou in andere mensen?

Verdriet raakt me vooral. Als ik zie dat mensen worstelen met verdriet. Mensen zijn vaak geneigd om hun verdriet weg te stoppen uit schaamte of iets anders. Daar heb ik wel moeite mee. Ik denk altijd, laat het lekker gaan. Het maakt niet uit want je hoeft je er niet voor te schamen.

Heb jij zelf ergens verdriet over?

Ja, over mijn oma nog steeds. Dagelijks.

Wat gaat er dan in je om?

Je vraagt het en ik word er direct weer door geraakt. Mijn oma was heel speciaal voor mij. Ik vind het moeilijk uit te leggen. Als je iemand verliest die je dierbaar is, is dat de ergste pijn die je kunt hebben. Het is nu bijna twee maanden geleden. Ik heb het wel voor een deel kunnen accepteren, maar voor een deel ook niet. Ik heb soms nachten dat ik moet janken. Nog steeds. Ze is er niet meer en dat merk je vooral als je hulp nodig hebt. Normaal gesproken kon ik naar haar toe stappen, dat kan nu niet meer.

Deed je dat vaak?

Ja, heel veel. De laatste maanden ging ik naar haar toe voor levensadvies. Op sociaal gebied. Dan hadden we het over mijn studie, het bedrijfsleven of diepere dingen zoals geluk hebben en gelukkig zijn. Daar had ik wel speciale gesprekken over. Die heb ik met mijn ouders nooit gehad, dat zal ook wel niet gebeuren ook. Haar perspectief was echt uniek, dat ga ik waarschijnlijk nooit meer terugvinden bij iemand. Ze kon soms hard zijn, maar ze had ook een heel klein hartje.

Heb je ook met psychologen gesproken?

Ja, met meerdere. Ik heb er een stuk of zes gehad. Het initiatief kwam van mijn ouders.

Wat besprak je daar?

Wat niet. Ik heb er zo veel besproken, van de thuissituatie tot school, tot mijn hele gelukstoestand, het ging heel ver. Het heeft me ook geholpen. Ik heb dat gedaan tot mijn zeventiende denk ik. Toen ben ik ermee gestopt.

Hoe was je als puber?

Ik was vrij neutraal eigenlijk. Ik had mijn ups en downs, wat elke puber heeft. Ik was best rustig maar ik kon ook lelijk doen naar mijn ouders. Daar heb ik soms spijt van gehad.

Was je agressief?

In woorden, maar niet in daden.

Ben je dat nog steeds af en toe?

Ja, dat is nooit echt verdwenen.

Ga je nog naar een psycholoog?

Ik heb een maand geleden nog een afspraak gehad met een psycholoog. Maar dat was een enkele afspraak. Op verzoek van mijn ouders, omdat ik geen motivatie heb om te sporten, te studeren en ook in het dagelijks leven.

Wat zou je een ander die in dezelfde situatie zit adviseren?

Hetzelfde advies dat mijn vader mij dagelijks geeft: ‘Sta vroeg op en ga wat doen.’ Dat klinkt heel nuchter en dat is het ook. Het is de enige oplossing. Ook al begin je met wat kleins. Als je dat volhoudt, dan krijg je een ritme in je leven.

Heb je veel steun aan je ouders?

Ja, zeker. Er zijn talloze dingen die ik met hen bespreek. Wat ik met oma besprak was totaal anders. Mijn ouders geven ander advies. Mijn vader staat nuchter in het leven en mijn moeder is weer wat gevoeliger. Mijn oma had zoiets unieks, ze was heel rechtvaardig, dat mis ik wel. Dat is iets wat ik niet kan vinden bij mijn ouders.