Ik werk nu met veel plezier op een boerderij

Wanneer begonnen de eerste problemen?

Toen ik 25 was, zo’n drie jaar geleden. Bij het VIP onderzochten zij mij op psychose. Het is niet helemaal duidelijk wat het nou precies was.

Was je teruggetrokken?

Wat minder gemotiveerd. Dat valt onder de negatieve verschijnselen.

Was je in de war of zo?

Dat was het wel een beetje.

Had je moeite om dingen te volgen?

Nee, dat niet. Wel hadden anderen moeite om mij te volgen. Mijn gedachtegang.

Hoe ging het op school?

Ik bleef in 4 vwo zitten. Daarna ging ik wel over naar 5 vwo. Maar dat lukte niet meer. Daarna ging ik naar de havo. Dat is ook niet helemaal gelukt. Ik heb niet het hele pakket gedaan. Daarna heb ik nog wat andere opleidingen geprobeerd, maar dat was het ook niet. Toen dacht ik dat ik maar gewoon werk moest gaan zoeken. Ik had al contact met het VIP-team (Vroege Interventie Psychose) en ik vertelde dat ik op zoek was naar werk. Aan het VIP-team heb ik toen ingebracht om bij een zorgboerderij te gaan werken en dat is dan ook gelukt.

Wat was de reden om met het VIP-team te gaan praten?

Ik had niet echt zorgen of klachten, ik werd ernaar doorverwezen.

Wie verwees je door?

Het is te lang geleden om dat terug te halen. Dat weet ik niet meer.

Wat vond je ervan dat het niet lukte op school?

Dat was heel vervelend. De overgangen naar de 4e en de 5e gingen met moeite. Maar dat ik moest blijven zitten op twee vijfen was een diepe teleurstelling voor mij. Ik heb geen kans gekregen. De school wilde mij niet helpen. Ik moest er hard voor werken ook al wist ik niet zo goed waar ik het eigenlijk voor deed. Waarom moet je al die vakken doen, als je al weet wat je wilt gaan studeren. De eisen die de overheid stelt zijn een beetje raar. Ik snap wel dat je goed Nederlands en Engels moet kunnen, maar ik ben niet goed in begrijpend lezen. Ik heb het examen twee keer gedaan en het steeds net niet gehaald. Terwijl mijn Nederlands goed is. Maar begrijpend lezen en teksten en zo vind ik heel moeilijk. Ik vind het moeilijk om de kern te pakken te krijgen. Als er een vraag met heel veel woorden is, dan lees ik die vier keer, maar het komt niet binnen.

Was je daar ook boos over?

Ja, best wel. Dat ik weer een heel examen moet maken, of een jaarlang weer een opleiding moeten doen. Ik word ook ouder. En alles weer overdoen. Dat is heel frustrerend.

Heb je toen een stapje teruggedaan?

Ja, ik deed eerst Natuur en Gezondheid, en toen koos ik een profiel met iets minder vakken en wat minder technisch, Cultuur en Maatschappij (C & M). Maar ik was best goed in wiskunde, dus eigenlijk kreeg ik het verkeerde vakkenpakket. De school dacht dat het misschien wat makkelijker zou zijn.

Dat pakte dus niet goed uit?

Nee, niet zo. Toen ben ik naar de havo gegaan, daar heb ik ook nog C & M geprobeerd. Toen ging ik één jaar naar het Joke Smit College (school voor iedereen vanaf 18 jaar), daar heb ik alleen Engels gehaald. Ik heb ook nog één jaar op een privéschool gezeten in Amsterdam.

Die privéschool werkte ook niet?

Het was wel een heel goede school. Je krijgt altijd de beurt, want je zit in een kleine klas. Dat is heel goed. Maar je moet zo veel begrippen en woordjes kennen. Een vak als geschiedenis maakt het er niet veel leuker op. Je moet allemaal feiten kennen en na je examen ben je het allemaal weer vergeten. Ik snap het nut van geschiedenis wel hoor. Dat zeg ik niet alleen omdat in mijn familie een aantal mensen zich bezighoudt met geschiedenis. Je kunt ook leren van geschiedenis. Maar op de middelbare school leer je allemaal jaartallen. En als je het een beetje anders had geleerd, dan gaf je ook direct een ander antwoord. Die vragen waren soms best moeilijk vond ik. Het kort houden, daar was ik niet zo goed in.

Werd je er somber door?

Wel een beetje. Maar ik kreeg ook stress, dat werkt allemaal niet in dat soort situaties.

Wat doet stress met jou?

Ik word misselijk en ga zweten. Ik raak vermoeid.

Heb je op die privéschool nog onderzoek hiervoor gehad?

Er is wat onderzoek gedaan. Ze constateerden dat ik geen ADD maar wel ASS had. Ik kreeg medicijnen voorgeschreven, venlafaxine, na het onderzoek naar autisme. Maar toen zei ik dat ik er lichamelijke klachten van kreeg. Ik was ongeveer 23 jaar. Ik ben er daarna mee gestopt.

Hoe ging het eigenlijk op de basisschool?

Ik had een paar vrienden, maar ik was ook wel een beetje op mijzelf. Als het wat te druk werd, was het voor mij te veel, dan nam ik even afstand. Dan ging ik een boekje lezen of zelf spelen of zo. Op de middelbare school was dat ook zo. Maar niemand van mijn vrienden ging naar de middelbare school waar ik op ben gegaan. Dat was een heel brede school. Op die school hoefde je niet van school af als het op een bepaald type niet lukte.

Waar kwam je uiteindelijk terecht toen het allemaal niet lukte?

Toen ik op een gegeven moment geen werk en opleiding had, ging ik naar een open afdeling bij Mentrum. Daar kon ik in- en uitlopen. Je kon daar ook gewoon aan dingen meedoen, iets maken of schilderen. Daarvoor ging ik naar een soort van zorgboerderij in de stad. Ik weet nog dat je daar dingen kon bouwen, van hout kon je een stoel of een kruk maken. Dan keek ik naar de tekening en daar zat dus een fout in, en dat zei ik ook tegen de docent. Dat het niet kon. Maar misschien was het wel een grapje van de ontwerper dat het niet klopte. Maar als je een huis bouwt, zet je alles er ook in. Dan zeg je ook niet als grapje dat er geen trap in hoeft. Toen ben ik daar een beetje in het groen gaan werken, dat was leuker.

Bij Mentrum zagen ze negatieve verschijnselen bij jou. Was je het daarmee eens?

Qua motivatie niet echt, want ik wilde wel graag meedoen met sporten en met muziek maken. Ik heb ook wel eens gezongen en geprobeerd om muziek te maken. Niet om de docent te pleasen, want die zit ook maar te wachten tot hij of zij weer naar huis kan. Het lag niet echt aan die mensen, maar ik vond dat ik daar niet tussen hoorde. Ik heb niet een heel zware psychose gehad of zo. Een klein beetje maar. Op de zorgboerderij bijvoorbeeld was een collega met zware epilepsie en iemand met een beperking. Er zit een groot verschil tussen hem en mij. Daar kan ik mij druk om maken, maar dat doe ik niet.

Je had geen medicijnen voor die lichte psychose?

Nee, dat was niet nodig.

Je woont nu in een beschermdwonenproject, heb je ook een begeleider?

Ja, die heb ik. Ik spreek hem één keer in de week. Dan bespreken we allerlei papieren en brieven, welke wel of niet in een map moeten bij belangrijke codes en dat soort dingen. Bijvoorbeeld een internetabonnement dat goedkoper kan, dan bellen we samen.

Bespreek je ook met hem hoe je je voelt?

Dat wil hij ook weten. We spelen ook wel eens een spelletje of kijken een film. Bij hem kan ik mijn verhaal kwijt. Hij is ook een keer langs geweest op de boerderij.

Hoe gaat het met je werk?

Het werk gaat wel goed. Ik leer veel. Ik heb best veel verantwoordelijkheid. Ik zit er nu bijna drie jaar. Dat bevalt me goed.

Wat moet je er allemaal doen?

Ik moet de dieren eten geven en ik mag machines besturen die anderen niet mogen besturen. In de zomer het gras maaien. Ook veel opruimen. De geiten krijgen groente, van een sapjesfabrikant kopen we groenterestanten in. Restanten die helemaal geblend zijn. Dat werd eerst allemaal weggegooid. Maar die zakken zijn heel zwaar. Soms heb ik van het tillen last van mijn rug.

Heb je een vriendin?

Ik heb een vriendin gehad, maar dat is voorbij. Ze kwam uit Oost-Europa. Dat is alweer vier jaar geleden. Nu zou ik het wel leuk vinden, maar ik denk dat deze woning misschien toch een beetje te klein is. Je kunt er moeilijk met z’n tweeën wonen. Het lijkt me wel leuk. Vrouwen zijn allemaal verschillend.

Wat voor opleidingen heb je nog meer gedaan?

Ik heb na de privéschool deelcertificaten gedaan en daarvoor een aantal opleidingen gevolgd, maar het was het niet vond ik. Uiteindelijk ben ik op eigen initiatief bij de boerderij uitgekomen.

De boerderij doe je met veel plezier. Heb je nog vrienden van vroeger over?

Ik heb een paar vrienden hier in het gebouw van beschermd wonen. Mijn broertje woont ook vlakbij. Dat is heel prettig. Met twee mensen die hier wonen heb ik een cursus gevolgd, Ifactory. Dat was elke maandag.

Wat leerde je daar?

Verschillende dingen. De docent kwam met suggesties en wij konden kiezen. Een keer kwamen er twee dj’s en een andere keer een hondenafrichter. Er werd ook gekookt voor ons. Dat was fijn. Tijdens de coronalockdown ging het niet door. Nu een maand geleden is het gestopt. Het was hier in de stad, best een eind vandaan.

Wat zou je andere mensen adviseren die dit meemaken?

Dat weet ik niet goed. Niet te veel op details ingaan. Dan raak je de draad kwijt. Dat associatieve heb ik soms wel. Kort blijven, anders volgen anderen je niet meer. Dat zag ik ook bij het huiswerkinstituut, dan zag ik dat die vrouw mij niet meer volgde, mijn gedachtegang. Probeer bij de hoofdlijnen te blijven. Maak het niet te moeilijk.