Ik zie sneller details dan andere kinderen

Kyan (8) heeft ASS (autismespectrumstoornis). Destijds werd PDD-NOS bij hem vastgesteld.

In welke groep zit je?

Groep 6B.

Wat vind je leuk op school?

Gymmen, buiten spelen en eten en drinken.

Eten en drinken? Is dat iets wat je moet leren?

Ja, ik moet leren om te ontspannen als ik eet. Vroeger at ik heel snel. Nu doe ik dat niet meer.

Doe je ook aan sport?

Ja, ik zit op fysiotraining. Gewoon sporten en wat afvallen. En ik zit op musicalles en hiphop.

Moet je afvallen?

Nee, niet echt, ik doe het voor de zekerheid. Ik wil niet dat het uit de hand loopt. Op fysiotraining kun je lekker bewegen. Ik beweeg wel makkelijk.

Heb je nog andere sporten gedaan?

Ja, Krav Maga, dat is een verdedigingssport, voetbal en ik heb drie zwemdiploma's.

Hoe ging het met voetbal?

Wel goed, maar ik was snel buiten adem en mijn groep viel een beetje uit elkaar. Toen was het niet meer zo leuk. Ik moest ook vroeg opstaan in het weekend en op woensdagavond trainen. Na een lange wedstrijd was ik vaak moe.

Kon je goed samenspelen?

Ja, maar ik wilde altijd een solo maken. De anderen wilden dat ik passte. Ik heb veel solo's en goals gemaakt. Ik was ook een heel goede verdediger. Ik was de beste vonden ze. Het leek alsof ik superogen had. Ik zag altijd goed waar ik naartoe moest, waar de openingen waren. Dan kon ik uitrekenen hoe ik ze terug kon pakken, maar soms schoten de slechteriken anders. Ik maakte ook veel een-tweetjes, en dan maakten we ook een goal.

Je vertelt er heel goed over.

Hoe minder ik op voetbal zit, hoe beter ik word. Vroeger was ik niet zo heel goed. Nu ben ik heel goed.

Hoe gaat het op school?

Ik kan alle vakken, maar op mijn oude school kon ik niet zo goed rekenen. Vooral de keersommen en min- en plussommen vind ik moeilijk. Breuken ben ik wel heel goed in, en meten. Wiskunde ga ik ook krijgen, dat lijkt me ook moeilijk.

Ik heb gehoord dat je een soort autisme hebt, klopt dat?

Ja.

Wat merk je daarvan?

Ik heb heel goede ogen, heel goede oren en een heel goede neus. En een heel goede mond, daar kan ik heel veel dingen mee, ik houd erg van praten. Ik kan ook goed naar mama luisteren, dat doe ik altijd. Maar mijn ogen zijn heel gevoelig voor de zon en als ik te harde geluiden hoor doet dat heel veel pijn in mijn hoofd. Ik ben ook heel creatief, en ik kan heel veel dingen maken. Technische dingen, zoals robots. Ik lees heel veel en leer dingen heel snel. Ik haal overal de details uit.

Heeft dat met autisme te maken?

Ja, ik heb een kaart gezien met alle dingen die goed zijn van autisme en daar stond op dat je heel veel oog voor detail hebt. Dat heb ik ook. Ik zie sneller details dan andere kinderen.

Wat zie jij dat anderen niet zien?

Dingen die verstopt zijn. Als je naar de grond kijkt, zit daar bijvoorbeeld een heel klein beestje. Daar kijken niet zo veel kinderen naar, maar ik zie dat beestje wel. Ik kan ook heel goed in de verte kijken. De meeste kinderen zien dan alleen een huis, maar ik kan nog verder kijken. Dan kijk ik naar dat huis en verplaats ik mijn gedachten, het lijkt dan of ik meer zie van dat huis, en als ik een geluidje hoor, dan kan ik dat overal op naspelen.

Zijn er ook dingen die door het autisme niet zo lekker gaan?

Daar heb ik geen kaartje van gezien, dus ik weet niet echt of er nadelen van zijn.

Denk je dat die er wel zijn?

Overal zit wel een nadeel of een voordeel aan.

Wat zou een nadeel kunnen zijn?

Je krijgt heel veel prikkels in je hoofd.

Heb je daar last van?

Een klein beetje wel. Het is niet extreem erg, maar soms doet het wel een beetje pijn aan mijn hoofd. Bij heel harde geluiden bijvoorbeeld.

Zoek je dan de stilte op?

Soms ga ik naar mijn kamer, of ik ren heel hard weg. Als ik buiten ineens een hard geluid hoor, dan ga ik snel naar binnen, een Donald Duckje lezen. Want ik ben abonnee, vandaag komt er weer een Donald Duck.

Ken je andere kinderen die hetzelfde hebben?

Nee, ik ken niemand die autisme heeft. Wel iemand met ADHD, mijn beste vriend. Verder wel kinderen met gescheiden ouders en eentje met gedragsproblemen.

Is autisme een gedragsprobleem?

Ja, dat dacht ik, het is geen ziekte.

Zou je andere kinderen met autisme willen ontmoeten?

Ik heb wel eens twee broertjes ontmoet, maar die waren Engels, dat was in Disneyland. Ik verstond ze helemaal niet en knikte maar een beetje, zei alleen maar yes en zo. Ik kan maar een klein beetje Engels.

Herkende je wat in die kinderen?

Nee, ik wist het pas toen mamma het later zei. Het was wel leuk met die jongens. Eentje had een blauwe jas aan. Dat weet ik nog.

Zou het je helpen als je andere kinderen zou ontmoeten die dit ook hebben?

Ik zou het wel leuk vinden om te zien hoe iemand anders leeft met autisme, maar wel iemand met PDD-NOS. Dan heeft hij hetzelfde als ik.

Denk je dat je meer problemen gaat krijgen als je wat ouder bent?

Nee, want je kunt altijd dingen leren.

Wat heb jij zoal geleerd?

Bijvoorbeeld om beter met andere kinderen om te gaan. Ik heb er al een ruim voldoende voor. Met oudere mensen kan ik wel heel goed omgaan, daar heb ik een goed voor op mijn rapport, de omgang met leerkrachten.

Vertel eens wat je leert in de omgang met andere kinderen?

Bijvoorbeeld niet boos worden. Ik werd vroeger snel boos, nu niet meer. Als iemand iets doet wat niet leuk is, altijd 'stop houd op' zeggen, en als diegene jou slaat, mag je jezelf verdedigen. Dat doe je door zijn hand weg te slaan. Doet hij het met woorden, dan moet je het ook met woorden doen. Ik weet zeker dat het helemaal goed gaat komen, maar ik ben er nog wel een beetje voor aan 't leren.

Deed je dat vroeger anders?

Ja, ik werd boos. Ik ben best wel sterk en als ik dan boos was, kregen andere kindjes heel veel pijn. Ik wist helemaal niet dat ik zo sterk was.

Denk je wel eens aan de toekomst?

Dan ben ik heel rijk, miljonair. Ik word later rapper en als hobby ga ik technische dingetjes maken, bijvoorbeeld een horloge dat laser kan schieten. Dan word ik heel rijk en geef ik mama vijf Lamborghini's. Dat is een heel mooie auto.

Wat voor advies zou je andere kinderen met autisme geven?

Maak er nooit misbruik van. Er valt altijd wel iets te leren. Het blijft voor altijd, maar je kunt er mee leren omgaan. Maak er dus geen misbruik van.

Maak je er zelf wel eens misbruik van?

Nee, nee! Ik zeg alleen dat dat mijn advies is.