De klachten onderzoeken
Bij het stellen van de diagnose kunnen de volgende onderzoeken gebruikt worden:
- Gesprekken met jou en je ouders of verzorgers om erachter te komen wie je bent, waar je last van hebt en hoe lang al. Van welke symptomen heb je last, hoe ernstig zijn ze en hoeveel invloed hebben ze op je dagelijks leven? Hoe verliep je ontwikkeling en zijn er problemen geweest, wat is je voorgeschiedenis (van voor de geboorte tot nu, zowel lichamelijk als geestelijk), hoe zit het met je familie (wie heb je om je heen en komt het in de familie voor) en grote gebeurtenissen in je leven (trauma’s, heftige gebeurtenissen).
- Psychologisch onderzoek om je intelligentie te meten en je persoonlijkheid in kaart te brengen.
- Lichamelijk onderzoek om eventuele lichamelijke problemen uit te sluiten of aan te tonen. Speciale aandacht is er voor neurologische aandoeningen en tekenen van drugs- of alcoholgebruik (vergiftiging).
- Soms wordt er aanvullend onderzoek gedaan als er mogelijk een lichamelijk probleem is dat de symptomen kan verklaren. Zo kunnen we via bloedonderzoek zien of je drugs of alcohol gebruikt, genetisch onderzoek verrichten en het gebruik van eventuele medicijnen zoals antipsychotica controleren.
Tijdens de onderzoeken kan gebruik worden gemaakt van gestandaardiseerde vragenlijsten:
- PQ-16, Prodromal Questionnaire. Dit is een lijst met 16 items die je zelf in kunt vullen, met eens of oneens. Het geeft aan waar je last van hebt, of juist niet.
- SIPS, Structured Interview for Prodromal/Psychosis-risk Syndromes. SOPS, Scale Of Prodromal Symptoms. Of je last hebt van symptomen die kunnen passen bij een voorfase (prodromaal) van een psychose kan duidelijk worden met de SIPS of SOPS.
- CAARMS, Comprehensive Assessment of At Risk Mental State. Vragen en onderwerpen waardoor onder meer duidelijk wordt of je last hebt van wanen of hallucinaties, hoe je gedrag is en je denkpatroon, en of je drugs of alcohol gebruikt.
-
Een psychose kan voorkomen bij kinderen, jongeren en volwassenen. Als je een psychose hebt, neem je de dingen om je heen anders waar.
-
Als kind ontwikkel je je in een hoog tempo, zowel lichamelijk als geestelijk. Elke dag leer je bij en begrijp je meer van wat je hebt geleerd en mee hebt gemaakt. Zo leer je hoe je je gedragen moet, op school bijvoorbeeld of met vriendschappen, en ook ontwikkel je je lichamelijk, waardoor je steeds meer kunt.
-
Voor jezelf is het niet makkelijk om een psychose te herkennen, en ook niet voor je ouders en je omgeving. Het gebeurt vaak heel geleidelijk en voor jou zijn de dingen die je waarneemt echt. Als je jong bent is het verschil tussen werkelijkheid en fantasie niet altijd duidelijk, dat hoort bij die ontwikkelingsfase.
-
Het is goed om te weten dat er ook andere oorzaken kunnen zijn als je een of meerdere van deze symptomen hebt. Je waarneming kan bijvoorbeeld ook veranderen door vergiftiging of een delier.
-
Een psychose komt bij kinderen minder vaak voor dan bij volwassenen, maar het kan al op jonge leeftijd beginnen.
-
Er is niet één aanwijsbare oorzaak, en vaak wordt ook niet duidelijk waardoor een psychose is ontstaan.
-
Dopamine lijkt een rol te spelen bij het ontstaan van een psychose. Een actief dopaminesysteem kan je gevoelig maken voor een psychose.
-
Je krijgt de diagnose schizofrenie als je meerdere psychoses hebt gehad en tussendoor niet goed herstelt of als de psychose ernstig is en langer dan zes maanden onafgebroken duurt.
-
Als je zelf denkt dat jouw ervaringen, gedachten of gedrag anders of buitengewoon zijn, dan is het belangrijk om er met iemand over te praten.
-
Bij het stellen van de diagnose kunnen meerdere onderzoeken gebruikt worden.
-
Soms heb je naast een psychose ook nog last van andere symptomen.
-
Als je een psychose hebt, heb jij niet alleen hulp nodig, maar ook je ouders en je directe omgeving.
-
Deze middelen, die we antipsychotica noemen, hebben effect op hoe je hersenen werken. Ze grijpen in op een neurotransmitter in je hersenen, dopamine.
-
Als je een psychose hebt doorgemaakt, is er heel veel gebeurd. Voor jou, je ouders, je gezin en je omgeving.
