Het microbioom en IBD
De samenstelling van je microbioom verandert regelmatig, o.a. door de omgeving waarin je leeft en het voedsel dat je eet.
De samenstelling van je microbioom verandert regelmatig, o.a. door de omgeving waarin je leeft en het voedsel dat je eet. Meestal herstelt het zich vanzelf, zonder dat je er last van hebt. Het microbioom bij kinderen met IBD lijkt een andere samenstelling te hebben dan dat van kinderen zonder darmziekte. Er wordt veel onderzoek gedaan om te kijken wat het microbioom en de ontregelde immuunreactie bij IBD met elkaar te maken hebben en hoe ze elkaar beïnvloeden. Ook wordt onderzocht wat het effect van een gezond microbioom is op een maag-darmkanaal dat chronisch is ontstoken. Er zijn al volwassenen met IBD die een poeptransplantatie hebben gekregen, het eigen microbioom wordt dan vervangen door het microbioom van een gezonde donor.
Welke rol speelt het microbioom (darmflora) bij IBD?
Een van de hypotheses is dat afweercellen iets te scherp staan afgesteld en een ontstekingsreactie veroorzaken bij darmbacteriën. We vermoeden dat de bacteriële samenstelling hierbij van belang is. Het lichaam reageert heftiger op bepaalde bacteriën en minder heftig op andere. Er zijn aanwijzingen dat je de samenstelling van het microbioom met voeding kunt beïnvloeden.
Zijn er al toepassingsmogelijkheden van het microbioom?
Die zijn er. Zo is het al lang bekend dat antibiotica een gunstig effect kunnen hebben op de ziekte van Crohn. Een ander voorbeeld is de bacteriële infectie veroorzaakt door clostridium difficile. Deze infectie is niet altijd goed te behandelen met antibiotica. Als je deze resistente patiënten een faeces (ontlasting)-transplantatie van een gezond iemand geeft, jaag je het oude microbioom weg en kan er een nieuwe balans ontstaan in de dikke darm. De clostridium difficile kan daardoor verdwijnen. Nu doen we dat door het geven van een klysma met ontlastingsproducten van een gezond persoon. Wat veel schoner en aantrekkelijker is, is om de belangrijkste bestandsdelen van dat microbioom te vriesdrogen en in een capsule te stoppen, die dan via de mond ingenomen kan worden. Ik verwacht dat dat de komende tien jaar verder ontwikkeld gaat worden.
Gebeuren deze zogenaamde poeptransplantaties ook bij kinderen?
Ja, bijvoorbeeld bij een moeilijk behandelbare clostridium difficile-infectie, maar niet bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. In Amerika doen ze het wel op experimentele basis. Er is op dit moment nog onvoldoende bewijs dat dit bij kinderen succesvol is. In het UMCG wordt bij onderzoek vooral de interactie tussen voeding en microbioom onderzocht. Met voeding kun je namelijk ook het microbioom beïnvloeden.
-
IBD, de afkorting van inflammatory bowel disease, is de verzamelnaam voor colitis ulcerosa, de ziekte van Crohn en de vorm IBD-unclassified.
-
Je maag-darmkanaal, ook wel spijsverteringskanaal genoemd, begint bij je mond en eindigt bij je anus. Hier wordt het voedsel dat je hebt gegeten geschikt gemaakt voor opname in je bloed.
-
Tot het maag-darmkanaal behoren je mondholte, keelholte, slokdarm, maag, dunne darm en dikke darm.
-
Je lever maakt gal aan. De gal wordt via de galwegen afgegeven aan de galblaas die deze vervolgens opslaat. Gal zorgt ervoor dat het vet in je voedsel goed kan verteren.
-
De bacteriën en andere micro-organismen in je maag-darmkanaal
-
De ziekte van Crohn of colitis ulcerosa
-
Als je IBD hebt, werkt een deel van je afweer niet op de juiste manier en is deze ontregeld.
-
De samenstelling van je microbioom verandert regelmatig, o.a. door de omgeving waarin je leeft en het voedsel dat je eet.
-
De klachten die horen bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en IBD-unclassified verschillen van elkaar, maar er zijn ook overeenkomsten.
-
Als je met klachten die passen bij IBD bij de huisarts komt, dan word je meestal doorgestuurd naar de kinderarts of kinderarts-maag-, darm- en leverziekten.
-
In Nederland zijn er ongeveer 50.000 patiënten met IBD
-
IBD is een aandoening waar je heel lang last van kunt hebben. Soms heb je rustige periodes en dan weer periodes waarin de ontsteking opvlamt.
-
Bij CU heb je ontstekingen in je dikke darm. Bij de meeste kinderen komen ze in de hele dikke darm voor.
-
Welke behandeling je krijgt, wordt bepaald door de ernst van je klachten, afwijkingen en de fase waarin je zit.
-
Bij de ziekte van Crohn kan je hele maag-darmkanaal, dus van mond tot en met de anus, ontstoken raken. Bij kinderen zijn de ontstekingen vaker dan bij volwassenen over de hele darm verspreid, dus in de dunne en de dikke darm.
-
Welke behandeling je krijgt, hangt af van hoe ernstig je klachten en afwijkingen zijn en in welke fase je zit.
-
Bij sommige kinderen met een ontstoken darm (colitis) is de diagnose colitis ulcerosa of de ziekte van Crohn niet goed te stellen.
-
Als je primaire scleroserende cholangitis (PSC) hebt, raken je galwegen ontstoken. Dat zorgt voor littekenweefsel waardoor de doorgang van je galwegen nauwer wordt en de gal niet goed meer kan doorstromen.
