Een ontregelde immuunreactie en IBD
Als je IBD hebt, werkt een deel van je afweer niet op de juiste manier en is deze ontregeld.
De micro-organismen in je darm (microbioom) lijken een rol te spelen bij deze ontregeling. Hierdoor zijn de afweerreacties in je darm te sterk én minder effectief tegen micro-organismen. Dit zorgt voor een aantal veranderingen:
- de beschermende werking van je darmwand wordt minder; de laag epitheelcellen wordt doorgankelijker (laten meer stofjes en micro-organismen door vanuit de darminhoud naar diepere lagen in de darmwand) en er komen meer bacteriën in de slijmlaag voor.
- de samenstelling van de immuuncellen verandert, de balans raakt verstoord; er zijn bijvoorbeeld te veel cellen en afweerstoffen die een ontstekingsreactie op gang brengen.
- de samenstelling van de hoeveelheid immuunstofjes verandert, de balans raakt verstoord; er zijn bijvoorbeeld meer interferon gamma (IFN-g), tumornecrosefactor-alfa (TNF-a) en cytokines die een ontstekingsreactie stimuleren. Door deze veranderingen krijg je ontstekingen, waardoor het weefsel van je maag-darmkanaal beschadigd raakt.
De ontstekingen bij colitis ulcerosa zijn anders dan die bij de ziekte van Crohn. Bij colitis ulcerosa zijn de ontstekingen oppervlakkig, ze zitten in de bovenste laag (epitheel) van de darmwand van het colon. Bij de ziekte van Crohn zijn de ontstekingen dieper, ze gaan door alle lagen van de darmwand (transmuraal), en kunnen in het hele maag-darmkanaal zitten.
-
IBD, de afkorting van inflammatory bowel disease, is de verzamelnaam voor colitis ulcerosa, de ziekte van Crohn en de vorm IBD-unclassified.
-
Je maag-darmkanaal, ook wel spijsverteringskanaal genoemd, begint bij je mond en eindigt bij je anus. Hier wordt het voedsel dat je hebt gegeten geschikt gemaakt voor opname in je bloed.
-
Tot het maag-darmkanaal behoren je mondholte, keelholte, slokdarm, maag, dunne darm en dikke darm.
-
Je lever maakt gal aan. De gal wordt via de galwegen afgegeven aan de galblaas die deze vervolgens opslaat. Gal zorgt ervoor dat het vet in je voedsel goed kan verteren.
-
De bacteriën en andere micro-organismen in je maag-darmkanaal
-
De ziekte van Crohn of colitis ulcerosa
-
Als je IBD hebt, werkt een deel van je afweer niet op de juiste manier en is deze ontregeld.
-
De samenstelling van je microbioom verandert regelmatig, o.a. door de omgeving waarin je leeft en het voedsel dat je eet.
-
De klachten die horen bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en IBD-unclassified verschillen van elkaar, maar er zijn ook overeenkomsten.
-
Als je met klachten die passen bij IBD bij de huisarts komt, dan word je meestal doorgestuurd naar de kinderarts of kinderarts-maag-, darm- en leverziekten.
-
In Nederland zijn er ongeveer 50.000 patiënten met IBD
-
IBD is een aandoening waar je heel lang last van kunt hebben. Soms heb je rustige periodes en dan weer periodes waarin de ontsteking opvlamt.
-
Bij CU heb je ontstekingen in je dikke darm. Bij de meeste kinderen komen ze in de hele dikke darm voor.
-
Welke behandeling je krijgt, wordt bepaald door de ernst van je klachten, afwijkingen en de fase waarin je zit.
-
Bij de ziekte van Crohn kan je hele maag-darmkanaal, dus van mond tot en met de anus, ontstoken raken. Bij kinderen zijn de ontstekingen vaker dan bij volwassenen over de hele darm verspreid, dus in de dunne en de dikke darm.
-
Welke behandeling je krijgt, hangt af van hoe ernstig je klachten en afwijkingen zijn en in welke fase je zit.
-
Bij sommige kinderen met een ontstoken darm (colitis) is de diagnose colitis ulcerosa of de ziekte van Crohn niet goed te stellen.
-
Als je primaire scleroserende cholangitis (PSC) hebt, raken je galwegen ontstoken. Dat zorgt voor littekenweefsel waardoor de doorgang van je galwegen nauwer wordt en de gal niet goed meer kan doorstromen.
