Hoe kan trombose ontstaan? Wat zijn risicofactoren?
Als je bloed te snel stolt, heb je een grotere kans op trombose. Bij kinderen zijn er meestal meerdere oorzaken. Al in 1863 ontdekte dr. Virchow dat trombose kan ontstaan door:
- beschadiging van de bloedvatwand;
- verandering van de bloedstroom;
- verandering van de samenstelling van het bloed.
Vooral te vroeggeboren of ernstig zieke baby’s en kinderen die in het ziekenhuis liggen hebben kans op trombose. Vaak komt dat door een infuus of lange lijn (lijntrombose).
Andere factoren die een rol kunnen spelen bij het ontstaan van trombose:
- Een chronische ziekte, zoals een nierziekte (nefrotisch syndroom), bloedkanker (lymfatische leukemie), sikkelcelziekte, een hartafwijking (boezemfibrilleren), een darmziekte (IBD), of auto-immuunziekte (lupus).
- Het gebruik van bepaalde medicijnen, zoals asparaginase.
- Een erfelijke stollingsafwijking (trombofilie).
- Verhoogd oestrogeengehalte bij meisjes, bijvoorbeeld door het gebruik van de anticonceptiepil en tijdens de zwangerschap.
- Langdurig stilliggen of stilzitten, zoals na een operatie of een ongeluk, of tijdens een lange vliegreis.
- Overgewicht.
- Roken.
-
Als je trombose hebt, zit er een bloedstolsel of bloedprop in een van je bloedvaten. Dat bloedvat kan daardoor verstopt raken. Als er bijvoorbeeld een ader in je been wordt afgesloten, kan je been dik, warm en pijnlijk worden en kan het een rode of paarse kleur krijgen. Trombose in een ader noemen we ook wel een veneuze of diep veneuze trombose (DVT).
-
Bloedstolling is heel belangrijk, het zorgt ervoor dat een bloeding stopt. Als een bloedvat beschadigd raakt, kan er een gat of scheur in de vaatwand komen, waardoor er bloed naar buiten stroomt.
-
Als je bloed te snel stolt, heb je een grotere kans op trombose. Bij kinderen zijn er meestal meerdere oorzaken.
-
Lijntrombose kan ontstaan als je een lange lijn hebt, een infuus. Een lange lijn is een dunne flexibele slang, die in een wat groter bloedvat zit. We zeggen ook wel centraal veneuze katheter (CVC). Deze wordt onder andere gebruikt voor het geven van vocht, voeding en medicijnen.
-
Als je een ernstige ziekte hebt, zoals een nierziekte (nefrotisch syndroom), kanker, sikkelcelziekte, een hartafwijking (boezemfibrilleren), een darmziekte (IBD) of auto-immuunziekte (lupus anticoagulans), heb je meer kans op trombose, en ook als je bepaalde medicijnen gebruikt.
-
De gemiddelde kans op trombose is 0,05% per jaar, dat wil zeggen dat één op de tweeduizend mensen het krijgt. Bij kinderen is die kans veel lager, één op de tienduizend.
-
De anticonceptiepil is een zeer betrouwbaar middel om zwangerschap te voorkomen. In de pil zitten vrouwelijke hormonen die ervoor zorgen dat er geen eisprong plaatsvindt.
-
De klachten die je krijgt bij trombose zijn afhankelijk van de plek waar het stolsel zit.
-
Ongeveer één op de vier kinderen houdt last van klachten na een trombose. Bijvoorbeeld omdat de klepjes in een ader van je arm of been beschadigd zijn.
-
Trombose komt niet vaak voor bij kinderen. Bij tieners komen trombosebenen en kleine longembolieën het meest voor. Dokters denken bij pijn in het been of bij longklachten dan ook niet direct aan trombose bij een op het eerste gezicht gezonde tiener.
-
Als je trombose hebt, krijg je antistollingsmiddelen (anticoagulantia), ook wel bloedverdunners genoemd. Bloedverdunners zorgen ervoor dat je bloed minder snel stolt.
-
Alle bloedverdunners remmen de bloedstolling, je hebt dan een grotere kans op blauwe plekken en bloedingen. Je moet dus oppassen als je je stoot of valt, zeker bij hoofdletsel.
