Wel of niet vertellen, jij beslist!

Je ouders kunnen je hier vast mee helpen, maar natuurlijk ook je dokter of je consulent, zij hebben er in ieder geval meer ervaring mee.

Annouschka Weijsenfeld (42), kinder-hiv-consulent

Om een goede keuze te kunnen maken kijken we samen wat bij het kind past. Veel kinderen hebben niet de behoefte te vertellen dat zij hiv-positief zijn. Ze hebben niet zo veel zin om het uit te leggen of om erover te praten. Het belemmert ze niet zo veel en ze laten het liever zo. Anderen vinden het vervelend dat ze iets moeten achterhouden. Ze willen het liever niet vertellen, maar zitten er wel mee. En weer anderen vertellen het wel, bijvoorbeeld aan vrienden. Dat aan een ander vertellen kan goed gaan, mensen zijn dan geïnteresseerd in wat het voor je betekent en daardoor voel je je gesteund. Maar het kan ook gebeuren dat je het iemand in vertrouwen vertelt en dat diegene het later doorvertelt aan anderen, bijv. als de vriendschap niet meer zo hecht is. Op zo’n moment is het belangrijk dat kinderen weten dat het niet aan hen ligt en dat het niet verkeerd is geweest om het te vertellen, het probleem ligt bij degene die het doorvertelt! Het gaat erom dat ze hun eigen keuzes maken en erachter staan. Het is natuurlijk heel raar dat je wel gewoon tegen anderen kunt zeggen dat je reuma hebt, diabetes of astma, maar dat het met hiv nog steeds niet zomaar kan. We hopen nog eens mee te maken dat dit voorgoed verandert, daar blijven we ons voor inzetten!

Henriette Scherpbier (59), algemeen kinderarts

Ze zitten vooral met het geheim. Dat ze het niet kunnen delen met anderen, met vriendjes. Dat is best heel moeilijk. Maar als ze ouder worden zie je dat ze toch een of twee heel goede vrienden in vertrouwen nemen. Om het te delen. Het is een moeilijk proces en het vergt ook tijd en moed.

Joyce (20)

Ik maak wel keuzes. Ik moet iemand door en door kennen en als ik diegene echt vertrouw, dan vertel ik het. Dan zijn we goede vrienden. Wanneer ik het verteld heb, vertellen ze zelf vaak ook iets waarmee ze niet zo snel naar buiten komen. De band wordt dan ook meteen sterker. Veel vrienden van mij zijn homoseksueel. Ze doen het vaak niet veilig, lang leve de lol. Maar sinds ze het weten van mij, passen ze beter op. Als je het tegen een ander dan een lotgenoot wilt vertellen, bijvoorbeeld je beste vriend die echt betrouwbaar is, dan kun je die thuis uitnodigen en rustig uitleggen wat het is. Ik vind het zelf fijn als mijn vrienden weten wat er is als ik ziek ben of op controle moet. Voordat mijn vrienden het aan een ander vertellen, wil ik dat ze eerst mijn toestemming hebben. Ik wil wel weten wie het wel en niet weet, in plaats van dat je het achteraf hoort. Dat is wel belangrijk om erbij te zeggen. Ik wil ook eerlijk horen of ze met de vriendschap verder willen. Maar ik heb nog niet meegemaakt dat ze afhaken

Annemieke (47), moeder van Allard (11), beiden hebben hiv

We hebben er heel erg mee geworsteld. We dachten dat het allemaal verteld moest worden, er zat ook een stuk angst bij. We hadden niet zozeer een keuze. In die tijd moest alles verteld worden want stel je voor dat anderen besmet werden. Zo heb ik het dus aan de dominee van onze kerk moeten vertellen. Op de peuterschool werd de juf apart genomen door iemand die het via de kerk gehoord had. Het is een hele hype geweest. Mensen van wie wij dachten dat ze het niet wisten en die ook niet bij ons naar de kerk gingen hadden via via gehoord dat ze op moesten passen, omdat wij hiv hadden en hoe dat gebeurd was. Er is heel veel geroddeld. De verpleegkundige heeft op school een voorlichtingsavond gegeven aan de leerkrachten. Dat bracht wel wat rust maar het was niet zoals we het zelf gewild hadden.

Allard (11)

Of ik het iemand ga vertellen nu ik naar de middelbare school ga? Dat denk ik niet. Omdat ik vind dat ik een normale jongen ben. En aan goede vrienden later? Dat weet ik niet. Een groot geheim? Dat ook weer niet. Ik ben er niet zo mee bezig.

Jane (45), moeder van Ashley (15), beiden hebben hiv

Mijn grootste angst was dat ze het zou vertellen. Er zijn vriendinnen die zeggen dat ze je beste vriendin zijn, en wat later lig je eruit en weet de hele school het en word je een outcast. We hebben heel erg doorgedrukt om het niet te zeggen. En uitgelegd dat het voor haar eigen bescherming was. Ik wist dat dat voor haar het moeilijkste zou zijn.

Ashley (15)

Ik had laatst een heel goed gesprek met mijn beste vriendin en ze vertelde me ook een paar geheimen. Toen had ik wel de neiging om het te vertellen, maar ik heb het niet gedaan. Ik was er toch bang voor, stel dat we ruzie zouden krijgen of zo. Dat komt nog wel eens voor. Het is wel een ander soort geheim dat zij heeft. Ik denk dat ze me heel raar zal aankijken. En dat ze dan niet zo veel meer durft te doen. Iedereen denkt dat spuug en zo ook niet kan, of handen aanraken en zo. Mensen denken de raarste dingen, maar ze weten niet precies wat hiv is, en daar ben ik bang voor. Ik ben nu ook een beetje bezig met voorlichting geven en zo. We hebben op school een projectweek gehad over anders zijn en ik deed mijn verhaal, maar ik vertelde het alsof het een vriendin van mij was. Dan kan ik wel vertellen over mijn ziekte, maar in de persoon van een ander. Wat ik het moeilijkst vind? Het niet te vertellen. Anderen hebben het allemaal niet, en ik wel. Waarom heb ik dit nou? Al dat soort vragen gingen door mijn hoofd. Maar dat maakte me alleen maar ongelukkiger. En ik schoot er niks mee op.

Marjee (18)

Ik vertel niks aan andere mensen. Maar ik heb het wel aan twee vriendjes en een vriendin verteld. De jongens reageerden goed, maar mijn vriendin niet. Ik was daar wel teleurgesteld over want we waren best lang bevriend. Ze doet ook de opleiding tot doktersassistente. En ik ken haar al vanaf de middelbare school, dus ik verwachtte dat zij er goed op zou reageren. Dat was wel naar, maar zo is het leven.
Ik begon mijn vrienden eerst uit te testen en vroeg hoe ze zouden reageren als iemand hiv zou hebben. Als ze goed zouden reageren, zou ik in een keer het hele verhaal vertellen. Maar dat deed ik niet allemaal in een keer. Om de paar maanden zei ik er iets over. Of ik zenuwachtig was voor ik het ging vertellen?
Ontzettend. De eerste keer liep ik er weken mee rond, maar de volgende keer repeteerde ik alles in mijn hoofd en had ik een hele planning voor het vertellen in mijn hoofd.
De eerste aan wie ik het vertelde was een vriendje waar ik verliefd op was. Hij accepteerde het en vond het allemaal niet erg. Iedereen heeft wel wat, zei hij. Hij vond het ook niet erg dat hij het ook zou krijgen als we zouden vrijen. En hij vond het ook niet erg om een condoom te gebruiken. De vriendin kwam daarna. Ze reageerde een beetje geschokt in het begin maar het ging nog wel goed. Maar twee weken erna zei ze dat ze niks meer met me te maken wilde hebben omdat ik het virus heb. Ik denk dat het onwetendheid was.

Maureen (16)

Het is niet iets wat ik gemakkelijk kan delen. Ik ben bang dat anderen me als viezig zien of zo. Als ik het aan mijn beste vriendin vertel, ben ik bang haar kwijt te raken. Anderen hoeven het niet te weten. Het is iets van mij. Mijn familie weet het, maar anderen gaat het eigenlijk niets aan. Als ik erover wil praten, dan praat ik er met mijn zus over, en ik heb gelukkig een beste vriendin die het ook heeft. Dus bij haar kan ik het ook kwijt, of bij mijn moeder.

Naomi (16)

Op school weten twee vriendinnen het. Hoe die reageerden toen ik het vertelde?
Heel goed. Ze wisten niet wat het was dus ik heb het een beetje verteld. Ze accepteren me zoals ik ben. Ze zien het verschil toch niet, met of zonder. Roddelen? Ik denk niet dat mijn vriendinnen het verder vertellen. Ik ben wel bang voor vooroordelen en zal het niet echt bekend maken.

Ferdinand (14)

Of mijn beste vrienden of vriendinnen weten dat ik hiv heb? Nee, dat weten zij niet. Ik wil ze dat ook niet vertellen. Ik schaam me er ook voor. Ik weet ook niet hoe ze zullen reageren. Ze zouden me kunnen buitensluiten en dat wil ik niet.

Martin (17)

Ik ben heel erg gesloten. Mijn vrienden weten het allemaal niet. Nu met The Young Ones kun je er gelukkig er over praten. Ik praat veel en lucht mijn hart. Verder ben ik vrij normaal. Wat ik het liefste zou willen doen? Meteen erover vertellen. Aan iedereen. En daarna geen gezeur. Dat mensen niet moeilijk doen. Of er een kans is dat het kan in de toekomst?
Ik woon nu nog bij mijn ouders en ik heb toestemming nodig om het te vertellen. Maar ooit, als ik in de reclame ga, ga ik posters maken of zo. Daar denk ik wel serieus over na. Met educatie kun je meer bereiken.

Thea (49), moeder van Gerald (14), beiden hebben hiv

Ik vertel er niks over. We benoemen het niet, dat doe ik uit voorzorg. Toen Gerald opgenomen moest worden in het ziekenhuis zeiden we dat hij naar familie ging om te logeren. Er wordt gelukkig niet naar gevraagd, ook niet naar mijn situatie. Een heel enkele keer vraagt iemand of het allemaal weer goed is gekomen. Dan zeg ik dat het nu allemaal weer prima is.
Voor mij zou het ergste zijn als de kinderen gemeden zouden worden door vriendjes. Bij kinderen weet je nooit wat er kan gebeuren met spelen. Ze kunnen vallen. Ouders zijn erg gevoelig wat betreft hun kinderen. Als ze het zouden weten zouden ze echt niet meer bij ons in de buurt komen. Of ik ze leer om er niet over te praten? Ja, het kost geen moeite om er niet over te praten. De oudste houdt heel veel binnen. Hij is opgewekt en zo, maar dat soort dingen vertelt hij gewoon niet. De jongste is meer een flapuit, maar die hebben we geleerd dat hij het zeker niet moet vertellen, want je weet niet hoe mensen erop reageren. Hij heeft altijd problemen met zijn oren gehad, dus hij mag het daarop gooien. De jongste krijgt nog geen medicijnen.

Gerald (14)

Of ik er met anderen over praat? Nee, maar waarom weet ik eigenlijk niet. Misschien schaam ik me er een beetje voor. Doordat niet iedereen er veel over weet. Dat merk ik. Het is niet moeilijk om het voor mezelf te houden. Als ik naar het ziekenhuis moet, dan verzin ik een smoesje, dat ik naar kennissen toe ga of zo. Ik hoef ook niet vaak naar het ziekenhuis, een keer of twee om bloed te prikken. Dan gaan we vaak de stad in en combineren het met een uitje. Of de mensen in de buurt mogen weten dat we het hebben? Ik denk het niet. Ik ben bang dat ze ons raar aan gaan kijken.

Benjamin (21)

Aan wie ik het vertelde? Aan mijn vriend, die was met mij mee naar de test. En aan mijn twee beste vriendinnen en de beste vriendin van mijn vriend, want die heeft het ook. Ook aan mijn ouders? Nee, maar ze kwamen erachter omdat de zorgverzekeraar een uitdraai liet zien van mijn uitgaven. Daar kwam meerdere malen het woord eviplera voor, de pillen die ik slik. Mijn moeder ging op internet opzoeken wat het was en toen kwam ze erachter.