Veelgestelde vraag
Wat doen de hypofyse en hypothalamus precies met je hormoonhuishouding?

De hypofyse is samen met de hypothalamus de belangrijkste regelaar van je hormoonhuishouding. Zij maakt niet alleen zelf hormonen aan die van alles in je lichaam in actie zetten, maar ook hormonen die ervoor zorgen dat andere klieren of organen hormonen gaan maken die weer andere acties in gang zetten. Een actie levert dus een daarop volgende reactie op. Bijzonder is dat de hypothalamus en hypofyse steeds het effect van hun eigen activiteit ‘meten’. Ze meten steeds de reactie van andere klieren of organen, en regelen zo de hormoonhuishouding. Net zoals de thermostaat en de centrale verwarming in bijvoorbeeld een woonhuis. Dat regelen gaat als volgt:

• de hypothalamus meet de hoeveelheid van verschillende hormonen, zoals hormonen van de schildklier, bijnieren, zaadballen of eierstokken die in het bloed rondstromen; met die informatie stuurt hij de hypofyse aan, hij bepaalt de hoeveelheid hormonen die de hypofyse aanmaakt;
• de hypofyse maakt hormonen aan en geeft ze af aan het bloed, waardoor andere klieren of organen worden aangestuurd; de hypofyse bepaalt zo hoe hard die klieren en organen werken, hoeveel hormonen zij aanmaken en de snelheid van overige reacties;
• de klieren of organen maken hormonen aan, elk met een eigen werking; de hypothalamus meet de hoeveelheid daarvan, waarna hij harder of zachter gaat werken zodat er steeds eenzelfde hoeveelheid hormonen in het bloed aanwezig is, dus voldoende schildklierhormoon, groeihormoon, stresshormoon enz.

Dit hele systeem van klieren en organen die elkaar beïnvloeden en op elkaar reageren wordt ook wel de ‘hormonale as’ genoemd. Bijvoorbeeld: de hypothalamus-hypofyse-schildklieras: de hypothalamus zet de hypofyse aan tot aanmaak van TSH → TSH zet de schildklier aan tot het maken van schildklierhormoon → als er dan voldoende schildklierhormoon in het bloed is, dan is dat een signaal voor de hypothalamus → de hypothalamus remt de hypofyse af → de schildklier wordt minder gestimuleerd en maakt minder schildklierhormoon aan, want er is al voldoende.

Ook interessant

• Hoe wordt de diagnose craniofaryngeoom gesteld?
• Welke hormonen worden aangevuld bij de behandeling van een craniofaryngeoom?
• Kan door een craniofaryngeoom je hypofyse uitvallen?
• Welke klachten kun je krijgen door een craniofaryngeoom?
• Welke hormonen maakt de hypofyse aan?
• Een hersenoperatie bij een craniofaryngeoom, hoe werkt dat?
• Heeft iedereen met een craniofaryngeoom dezelfde klachten?
• Hoe ontstaat de hypofyse?
• Wat is de hypofyse?
• Wat doet TSH: Thyroïdstimulerend hormoon?