ASS in combinatie met een andere aandoening
Als je naast ASS nog andere geestelijke of lichamelijke aandoeningen hebt, dan heet dat comorbiditeit. Dit komt bij ASS geregeld voor. Ze kunnen met ASS in verband staan, maar ze kunnen ook toevallig voorkomen.
- Obsessief-compulsieve stoornis: je hebt last van gedachten die steeds blijven terugkomen, zonder dat je er controle over hebt, we noemen dat ook wel dwanggedachten (het obsessieve deel). Je kunt ook last hebben van dwangimpulsen. Die hebben effect op je handelen en je gedachten. Een dwanghandeling is de dwingende behoefte om op dwanggedachten of -impulsen te reageren (het compulsieve deel).
- Angststoornis: je bent angstig en je hebt er geen grip op, je kunt het niet relativeren. De dagelijkse dingen gaan daardoor niet meer goed en je kunt lichamelijke klachten krijgen, zoals slecht slapen, hartkloppingen en je ziek voelen. Je kunt voor heel veel verschillende dingen angst hebben, voor omgaan met mensen, school, de wereld buitenshuis, viezigheid, dieren en nog veel meer.
- Depressie: dan kun je last hebben van verschillende signalen en kenmerken die in ernst kunnen verschillen, zoals je somber voelen, lusteloos, verdrietig of hulpeloos. Je kunt last hebben van slecht slapen, concentratieproblemen en gebrek aan eetlust en energie. Het kan je dagelijks functioneren behoorlijk beïnvloeden, waardoor je niet goed meer kunt meedoen, maar soms zijn de verschijnselen minder opvallend, waardoor een depressie moelijker te herkennen is.
- ADHD of ADD: ADHD staat voor attention deficit hyperactivity disorder, de variant ADD voor attention deficit disorder. Bij beide aandoeningen vind je het moeilijk om je aandacht ergens bij te houden en ben je snel afgeleid. Je kunt je niet goed focussen en een taak afmaken is moeilijk. Soms kun je daarom niet goed leren. Het is moeilijk om niet te reageren op de prikkels vanuit je omgeving of vanuit jezelf. Bij ADHD heb je ook last van lichamelijke onrust, waardoor je beweeglijk en onrustig bent. Stilzitten is dan lastig.
- Eetstoornis of eetproblemen: eten of leren eten gaat moeizaam en dat kan zo blijven. Soms wil je alleen een bepaald soort voedsel eten, met een bepaalde structuur, geur, smaak of temperatuur. Nieuwe dingen leren eten kan voor problemen zorgen als je de nieuwe prikkels qua smaak en gevoel in de mond onprettig vindt.
- Het syndroom van Gilles de la Tourette: is een aandoening waarbij je ongewilde geluiden en bewegingen maakt, omdat je prikkels krijgt die moeilijk of niet te onderdrukken of te beheersen zijn. We noemen het ook wel tics.
- Verstandelijke beperking: als je verstandelijk vermogen minder goed ontwikkeld is, kun je moeilijker leren. Niet alleen op school, maar ook bij alledaagse dingen en nog veel meer. Hierdoor kan het moeilijk zijn om voor jezelf te zorgen. Je verstandelijke vermogen kun je meten met behulp van een intelligentietest. Hoe lager het IQ, hoe groter de belemmeringen.
- Syndromale en chromosomale aandoeningen: er zijn diverse syndromen en chromosomale afwijkingen waarbij ASS voorkomt. Je genetische aanleg speelt hierbij een rol. Voorbeelden van aandoeningen waarbij ASS voor kan komen: het syndroom van Klinefelter, het fragiele-X-syndroom, het syndroom van Noonan, het syndroom van Prader-Willi, het syndroom van Kleefstra, het syndroom van Williams, het syndroom van Cornelia de Lange en het syndroom van Angelman.
- Visuele beperking: als je slechtziend bent of blind, komen de prikkels vanuit je omgeving en jezelf anders binnen. Je neemt de buitenwereld daardoor anders waar. De prikkelverwerking en sociale interactie verlopen daardoor anders.
- Auditieve beperking: als je slechthorend of doof bent, zijn de prikkels vanuit je omgeving en jezelf anders dan wanneer je kunt horen. Je neemt de buitenwereld daardoor anders waar. De prikkelverwerking en sociale interactie verlopen daardoor anders.
-
Autismespectrumstoornis (ASS) is een grenzeloos onderwerp, de verschillen tussen kinderen onderling en die per levensfase zijn groot.
-
Tijdens het opgroeien ontwikkelt je lichaam zich. Je leert je lichaam te gebruiken en te bewegen (motorische ontwikkeling), en je leert bijvoorbeeld zitten, lopen, fietsen, schrijven of tekenen. Je leert handelingen en gewoonten te (her)kennen, door naar anderen te kijken en het daarna zelf te doen (kopieergedrag).
-
Soms verloopt je ontwikkeling anders dan normaal. Als je je anders gedraagt of anders reageert dan je leeftijdsgenoten, kunnen daar verschillende redenen voor zijn.
-
ASS is de afkorting van autismespectrumstoornis. ASS heeft veel verschillende vormen, daarom hebben we het over een spectrum. Geen enkel kind met ASS is hetzelfde. De ernst verschilt, de kenmerken, bijkomende factoren of de invloed die het heeft op je dagelijks leven.
-
Als ASS vroeg wordt ontdekt, is dat gunstig voor kind en ouders. Bepaalde kenmerken in de ontwikkeling en het gedrag worden beter begrepen en er kan beter naar worden gehandeld. Daarnaast kun je meteen passende begeleiding krijgen, waardoor je je zo goed mogelijk kunt ontwikkelen.
-
Soms wordt al heel snel duidelijk dat je je anders ontwikkelt of gedraagt dan je leeftijdsgenoten, maar soms zijn de signalen mild en zijn je ouders zo ingespeeld op jouw behoeftes, dat ze niet veel aan je merken. Pas als je naar school gaat en er meer gevraagd wordt op het gebied van communicatieve vaardigheden, sociale interactie en flexibiliteit, kan duidelijk worden dat je ontwikkeling anders verloopt. Bij tieners gaat het vaak mis bij het zelfstandig worden, plannen en het omgaan met meer vrijheid.
-
Het aantal mensen (kinderen en volwassenen) in Nederland met ASS wordt geschat op 1%, dus 1 op de 100 mensen heeft ASS. Dat is aardig vergelijkbaar met andere landen wereldwijd.
-
Waardoor ASS ontstaat, is niet bekend. Er zijn veel ideeën en theorieën, onderzoek is dus van groot belang om beter te begrijpen wat er precies in de hersenen van een kind met ASS gebeurt. Bijvoorbeeld onderzoek naar prikkelverwerking en genetisch onderzoek.
-
Als je naast ASS nog andere geestelijke of lichamelijke aandoeningen hebt, dan heet dat comorbiditeit. Dit komt bij ASS geregeld voor. Ze kunnen met ASS in verband staan, maar ze kunnen ook toevallig voorkomen.
-
Op deze Cyberpoli laten we zien welke vormen van begeleiding en welke behandelingen regelmatig worden ingezet bij kinderen met minder ernstige vormen van ASS. De behandeling van de ernstige vormen van ASS komt minder aan bod.
