Echt! Je bent niet de enige...

Dat betekent nog niet dat je een psychose hebt of dat er iets mis is. Best veel mensen hebben wel eens een bijzondere ervaring, die soms kort en soms langer duurt. Zoals stemmen horen zonder er last van te hebben, dingen zien die anderen niet zien (een visioen), of een kracht voelen die invloed op je uitoefent (een djinn bijvoorbeeld). In veel gevallen is dat heel normaal. Vaak verdwijnen die ervaringen en gedachten gewoon weer, maar soms kan het ontsporen. Waarom is vaak niet duidelijk. Weinig slapen, stress, blowen of andere dingen spelen soms een rol. Of je bent er domweg gevoeliger voor. In alle gevallen geldt: als je je ongerust maakt, praat er dan over met iemand die je vertrouwt. Of zoek hulp, er wordt naar je geluisterd.

Kim van Slobbe, kinderpsychiater

Wat kinderen en jongeren zelf moeten doen als zij stemmen horen? Durf hulp te vragen en durf erover te praten. Maak er geen geheim van, maar overleg met je huisarts en/of hulpverlener wat belangrijk is om te delen en hoeveel je erover wilt delen. Het kan handig zijn om op school met een leerkracht erover te praten, want er zijn hulpmiddelen die je kunt inzetten. En ook voor het stemmen horen geldt: hoe meer je eraan gaat denken, hoe meer het je in beslag neemt. Wij zeggen dan ‘niet vechten, niet hechten’, dus niet in discussie gaan met je stemmen en ze ook geen advies vragen. Hoe meer je je bezighoudt met je stemmen, hoe meer het je leven beïnvloedt.

Marc van der Gaag, bijzonder hoogleraar klinische psychologie

Of ik een voorbeeld kan geven hoe een gewone waarneming kan ontsporen? Je wordt wakker met een liedje op de radio over Marie. Je vriendin die het onlangs uitgemaakt heeft, heet ook Marie. Dan stap je in de bus en iemand zegt Marie en dan denk je, dit kan geen toeval zijn. Ik hoor de hele dag Marie. Wat weten die anderen van Marie? Dat is dan het begin van een waanvorming. Het begint dus met een waarneming. Zaken die je normaal gesproken aan het toeval zou toeschrijven vallen je op, en dan ga je zoeken naar een bepaalde betekenis. Zo loop je de fuik van waanvorming binnen en raak je mogelijk psychotisch.

Rianne Klaassen, kinder- en jeugdpsychiater bij @ease

Het mooie van @ease is de sociale inclusie: je bent er, je mag er zijn en er wordt naar je geluisterd, dat is beschermend tegen allerlei aandoeningen. De kans om depressief te worden als je ergens bij hoort, is kleiner. Behalve bij de mensen die genetisch belast zijn. Ik denk dat het stigma op ergens mee zitten en erover mogen praten, vermindert. Weliswaar op heel kleine schaal, maar dat is wat we zien. Verder doet het ook iets met de behandelaar. Het dwingt professionals om te luisteren zonder lijstjes, en zonder diagnose te stellen. Die vinden het heel verfrissend om gewoon eens actief te luisteren, dat is echt een kunst. Het belangrijkste is dat als je je gehoord voelt, het wantrouwen naar de hulpverlener minder wordt. Dat hebben we niet onderzocht, dus dat kunnen we niet hard maken, maar de jongeren bij wie het nodig was, hebben we begeleid naar gespecialiseerde zorg.

Kim van Slobbe, kinderpsychiater bij Levvel

Op de polikliniek van het UMC Utrecht, waar we in 2013 waren begonnen specifiek zorg te leveren aan kinderen en jongeren die stemmen horen, merkten we wel dat ze blij waren dat ze daar iets op tv over hadden gezien, omdat zij dachten dat zij de enigen waren en dat zij gek werden. Aan de andere kant is het voor een heel grote groep een beleving die ze wel eens hebben, maar waar zij zich niet per se zorgen over maken, waarschijnlijk als het niet heel negatieve stemmen zijn of stemmen die opdrachten geven. Vaak kom je er pas later in je leven achter dat niet iedereen hetzelfde is, en dat andere mensen andere dingen voelen en denken.

Hulp nodig? Bekijk onze pagina over instanties die kunnen helpen.